Tổng quan chính sách mới tại 11 luật vừa được Quốc hội thông qua
Quốc hội khóa 13, kỳ họp thứ 9 vừa thông qua 11 luật mới và nghị quyết, theo đó hàng loạt chính sách mới trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội được ban hành như: Hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp cho người bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
Hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với người lao động; Kéo dài tuổi gọi nghĩa vụ quân sự đối với sinh viên đại học, cao đẳng; Công khai ngân sách Nhà nước; Chế độ đối với người được cử đi hoạt động thú y; Chấm dứt thí điểm không tổ chức hội đồng nhân dân huyện, quận, phường...
Dưới đây ENCOLAWS xin điểm lại những điểm đáng chú ý của những chính sách mới được thông qua tại kỳ họp Quốc hội lần này:
11 LUẬT CỦA QUỐC HỘI
Người lao động được DN đóng Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
Điểm mới của Luật An toàn, vệ sinh lao động được Quốc hội thông qua ngày 25/06/2015 là người lao động (NLĐ) tham gia BHXH bắt buộc sẽ được doanh nghiệp đóng Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Mức đóng tối đa là 1% trên quỹ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của người lao động.
Để bảo vệ NLĐ, Luật cũng quy định trong trường hợp thấy rõ nguy cơ xảy ra tai nạn lao động và đã báo cáo, NLĐ được quyền từ chối làm việc nhưng vẫn được hưởng nguyên lương.
Với NLĐ bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp có nhu cầu chuyển đổi nghề nghiệp sẽ được DN hỗ trợ 50% học phí chuyển đổi nhưng tối đa không quá 30 tháng tiền lương cơ sở cho 2 lần.
Các quy định mới nêu trên sẽ có hiệu lực từ 1/7/2016
Mức dư nợ vay của Hà Nội, TP.HCM không quá 60% số thu ngân sách
Từ năm 2017, mức dư nợ vay của Hà Nội và TP.HCM không được vượt quá 60% số thu ngân sách địa phương được hưởng theo phân cấp.
Đối với các địa phương còn lại, tùy vào số thu ngân sách được hưởng theo phân cấp lớn hơn hay nhỏ hơn hoặc bằng chi thường xuyên, mức dư nợ vay tối đa bằng 30% hoặc 20% số thu ngân sách được hưởng theo phân cấp. Đây là nội dung được nêu tại Luật Ngân sách Nhà nước số 83/2015/QH13 ngày 25/06/2015.
Ngoài ra, Luật này cũng quy định việc ngân sách Nhà nước phải được công khai và chịu sự giám sát của cộng đồng. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ chủ trì tổ chức việc giám sát này.
Công khai báo cáo kiểm toán Nhà nước
Báo cáo kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước sau khi phát hành sẽ được công bố công khai trong họp báo; trên công báo và phương tiện thông tin đại chúng; đăng tải trên trang thông tin điện tử và các ấn phẩm của Kiểm toán Nhà nước hoặc được niêm yết tại trụ sở của đơn vị được kiểm toán.
Thời hạn của một cuộc kiểm toán không quá 60 ngày; trường hợp phức tạp, Tổng Kiểm toán Nhà nước có thể gia hạn tối đa thêm 30 ngày.
Cũng theo Luật này, nhiệm kỳ của Tổng Kiểm toán Nhà nước là 05 năm theo nhiệm kỳ của Quốc hội; thay vì 07 năm như trước đây. Tổng Kiểm toán có thể được bầu lại nhưng không quá hai nhiệm kỳ liên tục.
Đây là các nội dung đáng chú ý quy định tại Luật Kiểm toán Nhà nước 2015, có hiệu lực từ ngày 1/1/2016.
Hoạt động thú y được hưởng chính sách như thương binh, liệt sỹ khi bị lây bệnh, bị thương, chết
Người được cử đi hoạt động thú y theo yêu cầu của cơ quan Nhà nước bị lây nhiễm bệnh, bị thương, chết sẽ được xem xét hưởng chế độ, chính sách như đối với thương binh, liệt sĩ theo quy định về ưu đãi người có công với cách mạng là một trong những nội dung nổi bật tại Luật Thú y 2015.
Luật cũng yêu cầu người chăn nuôi, sử dụng động vật phải đối xử nhân đạo, giảm thiểu đau đớn, sợ hãi với động vật trong chăn nuôi, vận chuyển, chữa bệnh và giết mổ động vật. Việc giết mổ động vật để kinh doanh phải được thực hiện tại cơ sở giết mổ tập trung đảm bảo yêu cầu vệ sinh thú y. Riêng đối với các vùng nông thôn, miền núi, hải đảo, dân tộc thiểu số và vùng có điều kiện khó khăn, có thể thực hiện tại cơ sở nhỏ lẻ nhưng phải đảm bảo vệ sinh thú y theo quy định.
Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2016.
Tăng thời gian đi nghĩa vụ quân sự lên 24 tháng
Tại Luật Nghĩa vụ Quân sự được ban hành ngày 19/06/2015, áp dụng từ năm 2016, Quốc hội đã chính thức tăng thời hạn phục vụ tại ngũ trong thời bình của hạ sĩ quan, binh sĩ từ 18 tháng lên 24 tháng.
Về độ tuổi gọi nhập ngũ, vẫn giữ nguyên độ tuổi từ đủ 18 tuổi đến đủ 25 tuổi; nhưng riêng với sinh viên đại học, cao đẳng được hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ được kéo dài đến năm 27 tuổi.
Ngoài ra, Luật cũng quy định công dân nữ đủ 18 tuổi được đăng ký nghĩa vụ quân sự nếu tự nguyện và quân đội có nhu cầu.
Tổ chức, cá nhân nước ngoài được cấp phép nghiên cứu biển Việt Nam
Quốc hội đã thông qua Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo ngày 25/06/2015. Theo đó, tổ chức, cá nhân nước ngoài nghiên cứu khoa học trên vùng biển Việt Nam đáp ứng các điều kiện theo quy định của Luật này sẽ được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép hoạt động.
Trước khi kết thúc hoạt động nghiên cứu khoa học tổ chức, cá nhân nước ngoài phải báo cáo kết quả nghiên cứu sơ bộ cho Bộ Tài nguyên và Môi trường trong thời gian không quá 30 ngày, sau 06 tháng phải báo cáo chính thức.
Luật cũng quy định từ ngày 01 đến ngày 08/06 hàng năm là ngày Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam.
Từ năm 2016, ngày bầu cử được công bố sớm hơn
Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân vừa được Quốc hội thông qua ngày 25/06/2015 và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/09/2015.
Theo Luật này, ngày bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND vẫn được quy định là ngày Chủ nhật, nhưng phải được công bố chậm nhất 115 ngày trước ngày bầu cử, thay vì 105 ngày như trước đây. Thời gian bỏ phiếu bắt đầu từ 7h đến 19h; có thể kéo dài hơn nhưng không sớm hơn 5h và không muộn quá 21h.
Cử tri đã có tên trong danh sách được niêm yết vẫn được quyền bỏ phiếu ở nơi khác nếu có giấy chứng nhận của UBND cấp xã; đồng thời, người đang bị tam giam vẫn được ghi tên và danh sách cử tri để bầu đại biểu Quốc hội, HĐND cấp tỉnh nơi người đó đang bị giam giữ.
Từ 2016, chấm dứt thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường
Với việc ban hành Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19/06/2015, Quốc hội đã quyết định chấm dứt thí điểm không tổ chức HĐND ở cấp huyện, quận, phường từ năm 2016. Ở những địa phương đã thí điểm thì vẫn giữ nguyên cơ cấu tổ chức này cho đến khi bầu được chính quyền địa phương mới.
Cũng từ năm 2016, số lượng đại biểu HĐND ở Hà Nội và TP.HCM sẽ tăng từ 95 đại biểu lên 105 đại biểu; UBND của 02 Thành phố này có không quá 05 Phó Chủ tịch.
Các điểm mới trên được áp dụng từ 01/01/2016.
Mỗi Bộ được có tối đa 5 Thứ trưởng
Theo Luật Tổ chức Chính phủ 2015, từ năm 2016, số lượng Thứ trưởng, Phó Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ của nước ta tối đa là 05 người; riêng với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, không quá 06 người.
Đối với các Vụ, văn phòng, thanh tra, cục, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Bộ, cơ quan ngang Bộ, người đứng đầu mỗi đơn vị trên được có không quá 03 cấp phó; riêng với người đứng đầu Tổng cục, được có tối đa 04 cấp phó.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ tham gia tuyển chọn Thẩm phán, Kiểm sát viên
Đây là nội dung nổi bật của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được Quốc hội thông qua ngày 09/06/2015.
Ngoài việc tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, Ủy viên trung ương MTTQ Việt Nam sẽ cử đại diện tham gia Hội đồng tuyển chọn, giám sát Thẩm phán quốc gia, Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm sát viên sơ cấp, trung cấp và cao cấp theo quy định của pháp luật.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có quyền nhận xét, đánh giá, nêu chính kiến, kiến nghị đối với các dự thảo văn bản của cơ quan nhà nước cùng cấp có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, quyền và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Do đó, các cơ quan, tổ chức chủ trì soạn thảo dự thảo văn bản phải gửi dự thảo văn bản đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chậm nhất là 15 ngày trước khi trình cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản; cung cấp thông tin, tài liệu cần thiết.
Luật cũng quy định thống nhất lấy ngày 18/11 hằng năm là Ngày truyền thống của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
VB hướng dẫn thi hành sẽ đồng thời hết hiệu lực theo VB được hướng dẫn
Nhiều nội dung mới được thể hiện tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật số 80/2015/QH13 vừa được Quốc hội thông qua ngày 22/06/2015.
Trước hết, Luật này quy định từ tháng 7/2016, văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực thi hành thì văn bản hướng dẫn hoặc quy định chi tiết văn bản đó cũng đồng thời hết hiệu lực.
Bên cạnh đó, văn bản quy phạm pháp luật sửa đổi, bổ sung phải được hợp nhất với văn bản quy phạm pháp luật được sửa đổi, bổ sung.
Ngoài ra, Luật này cũng trao quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật cho cơ quan chính quyền cấp xã; trong đó, Hội đồng nhân dân cấp xã được ban hành Nghị quyết và UBND cấp xã được ban hành Quyết định.
NGHỊ QUYẾT CỦA QUỐC HỘI
Cho phép hưởng BHXH một lần từ 2016
Từ 2016, người lao động sẽ được bảo lưu thời gian đóng BHXH để đủ điều kiện hưởng lương hưu là nội dung quy định tại Nghị quyết 93/2015/QH13 về việc thực hiện chính sách hưởng BHXH một lần đối với người lao động.
Đối với những người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc và người tham gia BHXH tự nguyện sau 1 năm không tiếp tục đóng BHXH, chưa đủ 20 năm đóng BHXH, nếu có yêu cầu sẽ được nhận BHXH một lần. Trong đó, mức hưởng mỗi năm bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước 2014 và 2 tháng mức bình quân tiền lương/thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ 2014 trở đi.
Bài viết liên quan ...
