Hệ thống quản lý sáng chế
1. Xây dựng văn hóa sở hữu trí tuệ trong doanh nghiệp; xây dựng và triển khai chương trình bảo hộ bí mật thương mại
a. Chìa khóa cho một chương trình bảo vệ bí mật thương mại thành công là:
- Triển khai một cách có hệ thống;
- Tạo dựng nhận thức đúng đắn và cung cấp giáo dục hoặc đào tạo đầy đủ cho tất cả nhân viên
về chương trình; và
- Những nhân viên chủ chốt phải có nghĩa vụ ràng buộc về nghĩa vụ bảo mật.
b. Một chương trình bảo vệ bí mật thương mại phải được kiểm toán định kỳ về hiệu quả của nó, nhằm bảo vệ tất cả thông tin thương mại hay kỹ thuật hữu ích của công ty.
2. Triển khai chương trình sáng chế, chương trình công bố sáng chế và duy trì một danh mục sáng chế
a. Chương trình sáng chế
Chương trình này bao gồm các thủ tục cho phép việc nhận biết và thu thập một cách có hệ thống những ý tưởng sáng tạo và mới để xây dựng một chiến lược quản lý sáng chế.
b. Chương trình công bố sáng chế
Một công ty nên có một cơ chế khen thưởng hoặc động viên nhằm khuyến khích nhân viên đề xuất các ý tưởng sáng tạo hay mới của họ, mà trong đó một biểu mẫu về công bố sáng chế có thể được thiết kế.
c. Danh mục sáng chế
Việc tạo ra và duy trì một danh mục sáng chế là tiền đề để xây dựng một chiến lược sáng chế. Các thông tin chính liên quan đến danh mục sáng chế bao gồm:
- Việc bộc lộ sáng chế,
- Các ấn phẩm công bố để bảo vệ,
- Bí mật thương mại,
- Đơn đăng ký sáng chế,
- Bằng độc quyền sáng chế đã được cấp,
- Các bằng độc quyền sáng chế đã được chuyển giao hoặc được chuyển giao cho tổ chức khác,
- Những tranh chấp và vụ kiện liên quan đến quyền sở hữu và độc quyền sáng chế.
3. Rà soát một cách có hệ thống tất cả các thông tin bộc lộ liên quan đến sáng chế
Để có được sáng chế có giá trị thì mọi sáng chế đều phải được xem xét một cách có hệ thống bởi một Ủy ban chịu trách nhiệm về sáng chế, trong đó có đại diện của các bộ phận liên quan đến pháp luật, R&D, sản xuất và tiếp thị, cùng với văn phòng luật sư sáng chế hoặc luật sư sáng chế.
Trên cơ sở các mục tiêu kinh doanh và nguồn lực tài chính, Ủy ban này sẽ đưa ra quyết định giữ bí mật sáng chế hoặc công bố công khai sáng chế để ngăn chặn người khác đăng ký sáng chế đó hoặc tiếp tục phát triển sáng chế đó trước khi đưa ra quyết định hoặc bật đèn xanh cho việc soạn thảo đơn đăng ký sáng chế để nộp đơn đăng ký tạm thời hoặc thông thường.
4. Bảo đảm rằng công ty, chứ không phải là nhân viên làm thuê hoặc nhà thầu, sở hữu sáng chế và bằng độc quyền sáng chế
Bạn có một sáng chế trong danh mục của mình hoặc bạn đã trả tiền để phát triển sáng chế đó thì cũng không có nghĩa bạn là người sở hữu nó. Thông thường, vấn đề phát sinh khi công ty không áp dụng các biện pháp đầy đủ và kịp thời để đảm bảo việc chuyển giao quyền sở hữu từ nhân viên hoặc các nhà thầu độc lập của mình liên quan đến việc sáng tạo ra hoặc cải tiến sáng chế.
Hợp đồng lao động nên yêu cầu tất cả nhân viên chuyển giao sáng chế, cải tiến, những ý tưởng hoặc sáng kiến mới được nhân viên tạo ra hoặc phát triển. Vì vậy, trước khi nộp đơn đăng ký sáng chế, cần bảo đảm rằng công ty là chủ sở hữu sáng chế đó. Trong trường hợp không thực hiện được việc này trước khi nộp đơn đăng ký sáng chế thì nên làm ngay sau đó càng nhanh càng tốt.
5. Giám sát hoạt động sáng chế của đối thủ cạnh tranh hiện tại và mới tiềm năng
Giám sát hoạt động sáng chế của đối thủ cạnh tranh có nhiều lợi ích như sau:
a. Có thể cho phép bạn tìm ra và giám sát đối thủ cạnh tranh tiềm năng, và nguy cơ xâm phạm độc quyền sáng chế của họ ở giai đoạn đầu trong quá trình phát triển các sản phẩm mới hoặc cải tiến của công ty bạn.
b. Có thể giúp xác định sức mạnh và định hướng phát triển công nghệ của đối thủ cạnh tranh trước khi họ đưa sản phẩm mới hoặc cải tiến ra thị trường, và để định hướng cho hoạt động R &D ưu tiên của bạn một cách tương ứng.
c. Có thể cho thấy liệu đối thủ cạnh tranh có bằng độc quyền sáng chế chất lượng thấp hay không hoặc liệu phạm vi hoạt động R&D liên quan đến các sáng chế chính của đối thủ cạnh tranh hay không khi những sáng chế đó không được bảo hộ hoặc được bảo hộ không đầy đủ.
d. Có thể cho phép bạn tìm ra và theo dõi đơn đăng ký sáng chế của người khác mà bạn có thể phản đối những đơn đăng ký sáng chế đó.
6. Đánh giá và định giá sáng chế
a. Để làm cho các sáng chế hoặc danh mục sáng chế có giá trị, thì các vấn đề sau cần được các công ty xem xét:
- Công ty phải sở hữu hoặc có quyền tiếp cận các sáng chế; vì thế, công ty phải tự sáng tạo và bảo hộ sáng chế những gì cần thiết để tạo ra các sản phẩm mới hoặc cải tiến, hoặc công ty phải có biện pháp để mua hoặc nhận quyền sử dụng sáng chế thuộc sở hữu của người khác;
- Công ty phải có thị trường đủ lớn, cũng như có đủ doanh thu, nguồn ngân quỹ hoặc các đối tác để thực thi quyền đối với sáng chế của mình;
- Công ty cần thực hiện thành công chiến lược khai thác sáng chế của mình.
b. Đối với sáng chế hoặc danh mục sáng chế được coi là có hiệu quả, công ty phải đạt được ít nhất một trong số ba mục tiêu sau:
- Mục tiêu đó cần được xây dựng hoặc thực hiện trong chiến lược của công ty;
- Mục tiêu đó phải hỗ trợ việc duy trì hoặc tạo ra lợi thế tiếp thị;
- Mục tiêu đó phải tạo ra doanh thu thông qua phí li-xăng hoặc ngăn chặn việc trả các khoản phí li-xăng cho người khác.
7. Giám sát và thực thi các chương trình về sáng chế
Khi các quyền được cấp theo bằng độc quyền sáng chế bao gồm quyền ngăn chặn hoặc ngăn cấm đối thủ cạnh tranh sản xuất các sản phẩm xâm phạm quyền đối với sáng chế thì công ty phải xây dựng và thực hiện một chương trình giám sát đối với sản phẩm của đối thủ cạnh tranh, và theo dõi cả hoạt động của các nhân viên cũ mà đang làm việc cho đối thủ cạnh tranh hoặc mở công ty riêng của họ.
a. Chương trình thực thi
Mục tiêu chính của một chính sách và chiến lược thực thi sáng chế là ngăn chặn hoặc giải quyết các tranh chấp thông qua các cuộc thương lượng riêng mà không cần phải ra tòa.
Đầu tiên, các hoạt động nhằm ngăn chặn hoặc giải quyết tranh chấp phải bao gồm:
- Thực hiện việc theo dõi một cách có hệ thống đối với hoạt động có liên quan của đối thủ cạnh tranh hiện tại và mới tiềm năng tại Cơ quan Sở hữu trí tuệ có liên quan, ở trong và ngoài nước, và nộp phản đối trong các vụ việc thích hợp trong quá trình cấp bằng độc quyền sáng chế.
- Sử dụng biện pháp trọng tài và/hoặc hòa giải, nếu thích hợp, nhằm giải quyết các tranh chấp liên quan đến sáng chế bên ngoài tòa án hoặc giảm đến mức tối thiểu các vấn đề mà có thể được đưa ra tòa án.
8. Chương trình li-xăng sáng chế
Nếu dựa trên việc phân tích định kỳ sáng chế hoặc danh mục sáng chế để xác định khả năng cấp phép sử dụng sáng chế cho người khác, dựa trên các điều khoản và điều kiện thỏa thuận, công ty nhận thấy rằng họ có sáng chế và sau đó xây dựng một chương trình cấp phép nội bộ hoặc sử dụng dịch vụ của các tổ chức dịch vụ li-xăng chuyên nghiệp ở bên ngoài để thực hiện việc chuyển giao quyền sử dụng.
Nhiều công ty lớn có các chương trình bảo hộ sáng chế lớn đã thành công trong việc tạo ra doanh thu từ hoạt động chuyển giao quyền sử dụng sáng chế. Ví dụ điển hình là Công ty IBM mà báo cáo đã cho thấy họ thu được hơn một tỷ đôla mỗi năm thông qua các hoạt động chuyển giao quyền sử dụng sáng chế trong những năm gần đây.
9. Phân công trách nhiệm ở các chức vụ cao hoặc trong một Ủy ban phù hợp
Để đảm bảo sự phù hợp của các chiến lược kinh doanh của công ty với chiến lược sáng chế, cần thành lập một Ủy ban phụ trách về sở hữu trí tuệ và, nếu cần, một Ủy ban phụ trách về sáng chế riêng, trong đó có đại diện phụ trách kinh doanh cấp cao và nhân viên kỹ thuật.
Do việc quản lý cấp cao đóng vai trò quan trọng nhằm bảo đảm sự gắn kết giữa công nghệ và mục tiêu phát triển kinh doanh của công ty, nhân viên công ty cần phải được đào tạo về những rủi ro liên quan đến sở hữu trí tuệ và tránh được những nguy cơ mà theo đó không chỉ sáng chế mà những chính sách về sở hữu trí tuệ toàn diện được kết tinh trong quy trình sản xuất sản phẩm mới hoặc cải tiến ngay từ đầu.
Ủy ban về sáng chế có thể bao gồm các nhà tư vấn sáng chế ở bên trong hoặc bên ngoài công ty nhằm cung cấp ý kiến tư vấn hoặc hướng dẫn để đáp ứng các mục tiêu chiến lược của công ty. Ngoài ra, cần phải có đầy đủ đại diện của tất cả bộ phận có thẩm quyền trong công ty, đặc biệt là bộ phận pháp lý, R&D, kỹ thuật và tiếp thị.
10. Nguồn kinh phí và nhân lực để thực hiện Chương trình quản lý sáng chế
Để thực hiện một cách có hiệu quả các hoạt động thuộc Chương trình quản lý sáng chế của công ty, nguồn ngân quỹ phù hợp là rất cần thiết để đạt được nhiều mục đích khác nhau, như: sử dụng dịch vụ của tổ chức đại diện sở hữu trí tuệ, thuê luật sư sáng chế và các chuyên gia trong lĩnh vực chuyển giao quyền sử dụng sáng chế, sử dụng dịch vụ theo dõi sáng chế, truy cập các cơ sở dữ liệu sáng chế trực tuyến, đăng ký mua các ấn phẩm và tài liệu sáng chế, mua phần mềm quản lý cơ sở dữ liệu sáng chế nội bộ, tuyển dụng nhân lực có trình độ và đào tạo định kỳ cho họ.
11. Danh mục sáng chế
Một người có thể nghĩ rằng một sáng chế sẽ hoặc có thể là đủ. Nhưng trong thực tế, một sáng chế duy nhất là không đủ. Một sản phẩm duy nhất của công ty có thể được bảo vệ bởi bằng độc quyền sáng chế mà sáng chế chính đó có thể được bao quanh bởi một số sáng chế ít quan trọng hơn hoặc có các đặc điểm kỹ thuật khác về sản phẩm có thể được bảo bộ bởi một hoặc nhiều bằng độc quyền sáng chế cho mỗi đặc điểm kỹ thuật.
Để hiểu được tất cả những vấn đề này và những vấn đề liên quan khác sẽ diễn ra như thế nào, xin hãy theo dõi các nội dung chúng tôi sẽ gửi tới các bạn trong bài viết tiếp theo, khám phá thế giới sở hữu trí tuệ và những cơ hội mà sở hữu trí tuệ có thể mang lại cho doanh nghiệp của bạn.
Bài viết liên quan ...
